(Cadn.com.vn) - Chúng tôi đến Phân trại 1, Trại giam Nghĩa An (Tổng cục VIII, Bộ CA đóng tại Cùa, H. Cam Lộ, Quảng Trị) khi nắng vừa kịp đẩy lùi sương mù dày đặc. Hôm ấy là ngày đặc biệt chờ tin vui từ Hội đồng Xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù tỉnh Quảng Trị cho gần 300 phạm nhân đang thụ án tại Trại giam Nghĩa An có quá trình cải tạo tốt được hưởng chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng và Nhà nước dịp Tết Nguyên đán Ất Mùi 2015. Rất nhiều phạm nhân khác không thuộc diện được xét giảm cũng thấp thỏm, khấp khởi đợi chia vui cho bạn tù...

Trại giam Nghĩa An trao quyết định cho phạm nhân được giảm, tha tù trước thời hạn.

Đại tá Nguyễn Thanh Tâm - Trưởng Giám thị Trại giam Nghĩa An cho biết, đợt 1 2015 có 291 phạm nhân được xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù. So với các đợt trước thì “nhỉnh” hơn, nghĩa là cơ hội đến với phạm nhân nhiều hơn. Bước vào khu vực Phân trại 1, không khí rộn ràng thấy rõ. Một chương trình văn nghệ đặc biệt chuẩn bị biểu diễn. Ca sĩ, nhạc công đều là phạm nhân, họ hát bằng tất cả sự mộc mạc chân thành chia vui với người cùng cảnh, cũng là bày tỏ sự biết ơn đến những người quản giáo tận tụy và yêu thương khơi lại đức thiện trong họ đã bị đánh cắp bởi tội lỗi, cái ác.

Bên trong hàng rào lưới sắt, nơi khoảng sân rộng phạm nhân đang chơi thể thao, chúng tôi bắt gặp nhiều khuôn mặt quen quen trước đó, khi vụ án của họ đang trong quá trình điều tra, xét xử mà phóng viên có điều kiện được tiếp xúc. Bất giác có lời nhắn hỏi thăm, có người mong muốn được gặp, chúng tôi không khỏi bất ngờ, nhưng tuân thủ quy định của Trại, chúng tôi hẹn “những người quen” ấy một dịp khác để được lắng nghe họ, để chứng kiến sự đổi thay trong họ.

Trong khi đợi kết quả xét giảm án, phạm nhân đầu tiên mà chúng tôi gặp chính là Trần Văn Tri (1975, trú Q. Ngũ Hành Sơn, TP Đà Nẵng) đang chấp hành 8 năm về tội “Mua bán trái phép chất ma túy”, đến nay, Tri đã trả án được hơn 5 năm. Tri cho biết bị CAQ Sơn Trà bắt quả tang khi bán thuốc lắc.

Sau bao năm được giáo dục, cải tạo, đặc biệt với sự giúp đỡ của Thượng úy Hoàng Văn Bắc - quản giáo, Trung tá Lê Văn Tài - Trưởng Phân trại 1 cùng nhiều cán bộ trại, Tri nhận thức và thấm thía hành vi tội lỗi của mình, cũng dần tìm lại niềm tin. “Tôi không nghiện ma túy, mưu sinh bằng nghề bán quán nhậu, nhưng lúc đó nghe bạn bè rủ rê, tôi có 1 lần sử dụng thuốc lắc, rồi trước khi bị bắt tôi đã 2 lần giao bán ma túy số lượng 5 viên cho bạn” - Tri nhớ lại thời gian phạm tội. Trong lời chia sẻ của Tri chất chứa nỗi khắc khoải, nỗi niềm trước mức án quá dài năm.

Một sự trả giá đắt vẫn ám ảnh Tri. “Buồn lắm! Tôi chưa lập gia đình, người thân vẫn mong ngóng, vì thế tôi đang cố gắng để trở về, làm lại cuộc đời” - phạm nhân Tri bộc bạch. Quá trình cải tạo tại Trại giam Nghĩa An, Tri đã thể hiện thái độ rất tốt. Ngay trong đợt xét giảm này, phạm nhân Tri được đề nghị giảm đến 9 tháng. “Nếu được, đường về nhà tôi cũng gần rồi” - Tri thấp thỏm chờ đợi kết quả.

Một phạm nhân khác là Nguyễn Thành Đạt (1997, trú Hương Sơn, Hà Tĩnh) thụ án 27 tháng tù về tội “Cướp giật tài sản”. Về Trại giam Nghĩa An, với nhiều phạm nhân khác Đạt vẫn là cậu bé con, không chỉ được quản giáo chỉ dạy mà các phạm nhân khác cũng dìu dắt như em, như con. “Em phạm tội khi còn học cấp 3. Đêm đó thấy người ta sơ hở em đã giật 2 cái ĐTDĐ thì bị bắt. Nhà ở xa nên mấy tháng người thân mới vào thăm một lần, em nhớ nhà lắm. Lần này em được đề xuất giảm 4 tháng, cố gắng để gom góp giảm án từng tháng em sẽ được nhanh về, em sẽ đi học nghề...” - Đạt mừng kể.

Trung úy Nguyễn Văn Tuấn - cán bộ Trại giam Nghĩa An trò chuyện, động viên phạm nhân Đạt cố gắng hơn nữa.

Nỗi nhớ nhà da diết của Đạt kéo chúng tôi đến nỗi niềm của phạm nhân Hoàng Kim Trọng (1978, trú TP Huế, TT-Huế). Trọng là một trong 62 phạm nhân của Trại được xét giảm tha tù trước thời hạn dịp này. Trước khi dính tội, Trọng là lái xe tải đường dài. Thời gian chăm chỉ, tu chí ngắn ngủi khi anh ta bắt đầu sa vào cờ bạc, thua nợ. Để có tiền, Trọng và 2 đồng phạm khác gây ra 2 vụ trộm cắp trị giá tài sản lớn. Tòa phúc thẩm đã tuyên Trọng 7 năm 6 tháng tù về tội “Trộm cắp tài sản”. “Phạm nhân được quản giáo giúp đỡ, giáo dục để sớm được hòa nhập cộng đồng. Nhưng tôi rất lo lắng lúc về mọi người nghĩ mình tù tội không tin, tôi lo lắm” - Trọng buồn ra mặt.

Câu chuyện chúng tôi chưa trọn vẹn thì Hội đồng Xét giảm đã hoàn tất xét duyệt. Tin vui ào ào về Phân trại 1, trong đó có Đạt, có Tri và Trọng. Đại tá Nguyễn Mạnh Hà - Phó trưởng Giám thị Trại giam Nghĩa An cho biết, hồ sơ 291 phạm nhân Trại giam Nghĩa An đã được đồng ý giảm án, 62 được tha tù trước thời hạn, đoàn tụ cùng gia đình ngay trong ngày (30-1-2015). Đây là động lực cho nhiều phạm nhân khác phấn đấu, sớm trở về đoàn tụ cùng gia đình, hòa nhập cộng đồng, sống hữu ích. Còn chúng tôi, chúc Đạt, Tri, đặc biệt là Trọng vững tin bước tiếp đường đời, bởi trên hành trình ấy không bao giờ thiếu sự sẻ chia, yêu thương...

Bảo Hà